Με τις διατάξεις των άρθρων 17-31 του ν. 1676/1986 (Α΄204), ενσωματώθηκε η οδηγία 69/335 της ΕΟΚ και επιβλήθηκε από 1-1-1987 φόρος με την ονομασία «Φόρος Συγκέντρωσης Κεφαλαίων» στη συγκέντρωση κεφαλαίων που πραγματοποιείται κατά τη σύσταση (καταργήθηκε από 7/4/2014), κατά την αύξηση του κεφαλαίου και του ενεργητικού καθώς και στη μετατροπή και συγχώνευση, με ορισμένες προϋποθέσεις, των εμπορικών και λοιπών εταιρειών, των συνεταιριστικών οργανώσεων, των κοινοπραξιών και των νομικών προσώπων γενικά που επιδιώκουν σκοπούς κερδοσκοπικούς.
Με τις διατάξεις του άρθρου πεντηκοστό έβδομου του ν. 4839/2021 τροποποιήθηκε το άρθρο 21 του ν. 1676/1986 , και το ποσοστό του φόρου στη συγκέντρωση κεφαλαίων μειώνεται στο ήμισυ της μονάδας (0,5%) από ένα τοις εκατό (1%). Η εν λόγω μείωση συντελεστή φόρου καταλαμβάνει πράξεις, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννάται από την 1η.10.2021, ημερομηνία ισχύος της εν λόγω διάταξης.
Με την Α.1261/2021 (Β’ 6389, ΑΔΑ: Ψ49Λ46ΜΠ3Ζ-ΚΡΖ) απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, επανακαθορίστηκε ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης καταβολής φόρου στη συγκέντρωση κεφαλαίων καθώς και ο τρόπος υποβολής της δήλωσης.
Κατάργηση του Φόρου Συγκέντρωσης Κεφαλαίων κατά τη σύσταση εταιρειών.
Με τις διατάξεις της υποπαραγράφου ΣΤ.22 της παρ. ΣΤ’ του άρθρου πρώτου του Κεφαλαίου Α΄ του ν.4254/2014 (Α’ 85), δεν επιβάλλεται φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίων, σύμφωνα με τα άρθρα 17 έως 31 του ν.1676/1986, κατά τη σύσταση των υποκείμενων προσώπων στον φόρο αυτό. Σχετικές οδηγίες έχουν δοθεί με την αριθ. ΠΟΛ 1133/2014 (ΑΔΑ: ΒΙΦΔΗ-ΚΩΡ) εγκύκλιο του Γενικού Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.
Επιπλέον, όπως γίνεται δεκτό από τη θεωρία του εμπορικού δικαίου, κατά τη «μετατροπή» της ατομικής επιχείρησης σε κεφαλαιουχική εταιρεία γίνεται εισφορά εις είδος του ενεργητικού και παθητικού της ατομικής επιχείρησης σε νεοϊδρυόμενο νομικό πρόσωπο. Επομένως, διευκρινίζεται ότι κατά τη «μετατροπή» ατομικής επιχείρησης σε κεφαλαιουχική εταιρία δεν επιβάλλεται φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου, κατ΄ εφαρμογή των οριζόμενων στις προαναφερθείσες διατάξεις του ν. 4254/2014, από τον χρόνο έναρξης ισχύος του νόμου αυτού, διότι η μετατροπή εν προκειμένω διενεργείται με σύσταση εταιρείας και όχι με μεταβολή του νομικού τύπου υφιστάμενης εταιρείας.
Έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο
Με τις αριθ. 3015/2009 και 1774/2018 αποφάσεις του ΣτΕ έχει κριθεί ότι σε περίπτωση έκδοσης μετοχών υπέρ το άρτιο, ο εισφέρων περιουσιακά στοιχεία δεν αποκτά κατά τη στιγμή της καταβολής, δικαιώματα ίδιας φύσης με εκείνα που έχουν οι εταίροι (δικαιώματα στα κέρδη, δικαιώματα ψήφου, κλπ) και επομένως, η φορολογική υποχρέωση γεννιέται τη στιγμή της καταβολής μόνο για την ονομαστική αξία των μετοχών, ενώ για το μέρος που αφορά στην υπέρ το άρτιο διαφορά, η φορολογική υποχρέωση γεννιέται από τη στιγμή της κεφαλαιοποίησης της διαφοράς αυτής. Σχετικές οδηγίες έχουν δοθεί με την αριθ. ΠΟΛ 1238/2018 (ΑΔΑ: Ψ2ΦΗ46ΜΠ3Ζ-Μ36) εγκύκλιο του Διοικητή της ΑΑΔΕ.
Αύξηση κεφαλαίου με σκοπό τη διάθεσή του σε δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας.
Με τις διατάξεις του άρθ. 68 του ν. 4583/2018, τροποποιήθηκε το άρθ. 22 του ν. 1676/1986, ως προς την απαλλαγή από Φόρο Συγκέντρωσης Κεφαλαίου των υπόχρεων προσώπων του άρθρου 17 του ν. 1676/1986 που γίνεται με μετρητά, όταν το προϊόν της αύξησης πρόκειται να διατεθεί αποκλειστικά για δαπάνες Επιστημονικής και Τεχνολογικής Έρευνας, όπως αυτές ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 22Α του ν.4172/2013 όπως ισχύει. Σχετική η Ε. 2004/2019 (ΑΔΑ: 6ΩΞΣ46ΜΠ3Ζ-Υ57) εγκύκλιος του Διοικητή της ΑΑΔΕ.
Απαλλαγή από την επιβολή φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου. Με τις διατάξεις των άρθρων 12,13 και 14 του ν.4935/2022, θεσπίσθηκαν απαλλαγές από τον φόρο στη συγκέντρωση κεφαλαίων. Σχετική η Ο.ΔΕΑΦ 1048263 ΕΞ 2022 (ΑΔΑ: Ψ8Δ746ΜΠ3Ζ-ΜΜ3) οδηγία του Διοικητή της ΑΑΔΕ.
